YAYIN ETİĞİ ve KÖTÜYE KULLANIM
Türk Deprem Araştırma Dergisi (TDAD), yayın politikasında akademik ilkelere, etik değerlere ve yayın etiğine uymayı taahhüt eder. TDAD'da, yayınların kötüye kullanımına izin verilmemektedir. Bu bölümde vurgulanması gereken önemli hususlar birkaç başlık altında toplanmıştır. Bunlar; Akademik İlkeler ve Etik Değerler, Hakem Değerlendirme Süreci, Yayın Takvimi, Araştırmayı Suistimal Etme ve İntihal İddiaları Süreci, Yayın Etiği, Etik Davranışlar ve Gözetim, Erişim, Yayın Ücreti, Gelir Kaynakları, Reklam ve Doğrudan Pazarlama. Yukarıdaki başlıklarla ilgili açıklamalar aşağıdaki metinde ayrıntılı olarak verilmiştir.
AKADEMİK İLKELER VE ETİK DEĞERLER
Türk Deprem Araştırma Dergisi (TDAD) çift kör hakemli uluslararası akademik bir dergidir ve;
* Committee on Publication Ethics (
COPE)
* Creative Commons (CC) Attribution 4.0 International Non-Commercial License (
CC-BY-NC 4.0)
* Budapest Open Access Initiative (
BOAI)
* Directory of Open Access Journals (
DOAJ)
* Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi (
YÖK)
tarafından yayınlanan bütün etik ilkeleri kabul eder.
HAKEM DEĞERLENDİRME SÜRECİ
Hakem değerlendirme süreci kapsamında TDAD, tarafsız bir yayın politikası ve bilimsel çalışmaların özgünlüğünü hedefler. Ayrıntılar aşağıda vurgulanmıştır:
Hakem Değerlendirme Politikası: TDAD, sürecin her aşamasında hakemlerin ve yazarların isimlerinin tutulduğu çift kör değerlendirmeyi kullanır. Bu, gönderilen yazıdaki yazarların adları veya kurumları hakkında hakemlere bilgi verilmediği ve hakemlere yazarların tanımlanmadığı anlamına gelir.
Ön İnceleme: TDAD'a gönderilen tüm makaleler öncelikle Sekretarya tarafından teknik ön incelemeden geçirilir. Derginin gereksinimlerine uygun olmayan makaleler bu aşamada reddedilebilir veya düzeltme talep edilebilir. Uygun makaleler Editör'e gönderilir. Editör, Editör Kurulu (EK) veya hakem atayabilir.
Hakem Değerlendirme: Makaleler, Editör veya EK tarafından belirlenecek iki hakem tarafından değerlendirilir. Gerekirse hakem sayısı artırılabilir. Hakemlerden makalenin özgünlüğünü, yöntemi, literatüre katkıyı, sonuçların sunulmasını ve desteklenmesini, önceki ilgili çalışmalara yapılan atıfı değerlendirmeleri istenir. Makale ile ilgili kabul, ret veya düzeltme kararı hakemler tarafından verilir. Araştırmanın yayımlanması için iki olumlu hakem kararı gereklidir. Hakem değerlendirmelerinden birinin olumsuz olması durumunda, çalışma nihai kararın verilmesi için üçüncü hakeme gönderilir. Hakem(ler) tarafından revizyon, eleştiri ve öneri talep edildiğinde istek yazara gönderilir ve düzenleme yapması istenir. Revize edilen makale sorumlu yazar tarafından gönderilmezse makale, hakem değerlendirme sürecinden çıkarılır. Bir hakem, bir sayıda yalnızca bir kez görev alır.
YAYIN TAKVİMİ
TDAD’da hakem değerlendirme süreci, başvurunun ardından ortalama 8-10 hafta içinde sona erer (ön kontrol için 1 hafta, hakem değerlendirme süreci için 6-8 hafta, nihai karar için 1 hafta). Yazar(lar) her yıl 28 Haziran ve 28 Aralık tarihlerinden (dergi yayın tarihlerinden) 4 hafta önce hakem revizyon taleplerini yanıtlamalıdır. TDAD, her yıl Haziran ve Aralık ayı olmak üzere yılda iki kez yayımlanır.
ARAŞTIRMAYI SUİSTİMAL ETME VE İNTİHAL İDDİALARI SÜRECİ
TDAD, etik değerlere aykırı olan herhangi bir kopyalamaya, intihal girişimine, alıntı aldatması yapılmasına, bu doğrultuda kullanılan veri bilgisinin uygun ve düzgün biçimde verilmemesine, mükerrer/benzer yayın yapılmasına, bu doğrultuda araştırma suiistimal yapılmasına kesinlikle karşıdır. İntihalden kaçınmak için tüm makalelerin benzerlik programları kullanılarak kontrol edilmesini, benzerlik oranının en fazla %20 olmasını şart koşar. Makale yayımlandıktan sonra çalışmanın intihal olduğu iddia edilirse, konu ile ilgili olarak Editör ön inceleme başlatır. İddiaların araştırılması gerektiği kanaatine varırsa konu ile ilgili kurul oluşturarak araştırma başlatır. Makalenin kabul edilebilir sınırların ötesinde bir intihal olduğu tespit edilirse, genel yayın yönetmeni veya imtiyaz sahibi yazarın kurumuna durumu açıklayan resmi bir yazı gönderir. Daha önce yayınlanmış orijinal makalenin, (varsa) sorumlu yazarı ile de irtibata geçer ve durumu bildirir. İntihal içeren makalenin ilgili sayfalarına intihal durumu eklenir veya intihal makalesi resmi olarak dergiden tamamen geri çekilir.
YAYIN ETİĞİ
Yazarlık Katkısı: TDAD'a gönderilen çalışmalar daha önce başka bir yerde yayınlanmamış veya yayınlanmak üzere gönderilmemiş olmalıdır. Bir konferansta sunulan çalışmalar veya özetler, Teşekkür kısmında belirtilerek değerlendirilmek üzere TDAD’a gönderilebilir. Araştırma bir kurum tarafından desteklenmişse veya tezden üretilmişse bu husus da Teşekkür'de belirtilmelidir.
Şikayet ve İtirazların Değerlendirilmesi: Dergi EK, tüm şikayet ve itirazları COPE’da yayımlanan etik ilkelere göre açık ve şeffaf bir şekilde değerlendirir. Bu gibi durumlarda ilgili taraflar Dergi İletişim adresi kanallarıyla iletişime geçmelidir. Gerekmesi durumunda konu ile ilgili olarak tarafsız 3.kişi görevlendirilebilir. Genel yayın yönetmeni ve Editör, tüm itiraz ve şikayetler için karar verme sürecinde nihai yetkilidir.
Fikri Mülkiyet, Çıkar Çatışması ve Çatışan Çıkarlar: İmtiyaz sahibi, TDAD'da yayımlanan tüm makalelerin fikri mülkiyet haklarını korur ve yayınlanmamış her makalenin kaydını tutar. Genel yayın yönetmeni ve Editör, dergide yayımlanan tüm makalelerin fikri mülkiyet haklarının ihlal edildiği durumlarda dergi ve yazar(lar)ın haklarını korumak, ihlal edilmesini önlemek için gerekli önlemleri alır. Tüm yazarlar makale gönderirken TDAD Telif Hakkı Formu'nu doldurur ve makalelerinde çıkar çatışması (veya çatışan çıkar) olup-olmadığını beyan eder. Bildirilmemiş herhangi bir çatışma ve/veya çıkar tespit edilirse, EK tarafından yazarlardan açıklama istenir. Editör, hakemler ve diğer EK arasında yazarın çıkar çatışması/ilişkisi olabileceğini kabul ederek, makalelerin yayın sürecinin bağımsız ve tarafsız bir şekilde tamamlanacağını garanti eder.
Yayın Sonrası Tartışma ve Düzeltmeler: TDAD, “Editöre Mektup” sekmesi kullanılarak gönderilen tartışma ve düzeltme istediği ile ilgili çalışmaları, yapacağı inceleme neticesinde tartışma ve düzeltme taleplerini yayımlar. Ayrıca etik dışı, yanıltıcı veya zarar verici olduğu sonradan anlaşılan yayımlanmış makaleleri geri çekme yetkisine sahiptir.
ETİK DAVRANIŞLAR VE GÖZETİM
Tüm çalışmalar sadece DergiPark elektronik başvuru sistemi üzerinden TDAD'a gönderilmelidir. DergiPark sisteminden bağımsız olarak özel e-posta, kurye, normal postalama hizmeti veya elden getirilerek teslim edilmeye çalışılan makaleler değerlendirme sürecine dahil edilmez.
TDAD Sekretarya tarafından Dergipark sistemine yüklenen makalenin teknik ön incelemesi yapılır. Yazım, dilbilgisi, benzerlik raporuna ilişkin koşullara uygun olmayan makaleler doğrudan Sekretarya tarafından reddedilebilir, düzeltme yapılması veya yeniden yazılması için yazarlara iade edilebilir. İmtiyaz Sahibi, Editör, Editör Kurulu, Hakemler ve Yazarlar için etik davranışlar ve hakların gözetilmesi ilkeleri belirlenmiştir. Bu ilkeler, bilimsel yöntemle ve tarafsız bir şekilde üretilen bilginin geliştirilmesine ve paylaşılmasına hizmet eder.
İmtiyaz Sahibi: İmtiyaz Sahibi, Afet ve Acil Durum Yönetimi Bakanlığıdır (
AFAD). Genel Yayın Yönetmeni, imtiyaz sahibini temsil eder. İmtiyaz Sahibi, dergi Genel Yayın Yönetmenini, Editörü, Editör Kurulunu ve uluslararası danışma kurulu üyelerini atar. TDAD, Nisan 1973 ile Nisan 2000 arasında 27 yıl boyunca 84 sayı süreli yayımlanan “Deprem Araştırma Enstitüsü Bülteni-DAB” dergisinin devamı niteliğindedir. DAB'a ait
geçmiş sayılar, imtiyaz sahibi tarafından arşiv halinde, CC-BY 4.0 etik ilkeleri ile uyumlu olacak şekilde okuyucuların ve araştırmacıların erişimine açılmıştır. İmtiyaz sahibi ayrıca TDAD tarafından yayınlanan makalelerin telif haklarını korumakta olup intihal, suistimal, çıkar çatışması, vb. önlemleri alarak bilimsel yayın etiği ihlallerini de denetlemektedir.
Editör: Editör, TDAD'a gönderilen makalelerden hangilerinin yayınlanması gerektiğine karar vermekle sorumludur. Editör etik ilkeleri kabul eder. Makalenin fikri içeriği Editör tarafından herhangi bir zamanda değerlendirilebilir. Editör, gönderilen bir makalenin değerlendirme ve hakemlik sürecini başlatmak için yayın kurulu veya hakemler atayabilir. Hakaret, telif hakkı ihlali ve intihal ile ilgili yasal gereklilikler Editör tarafından kısıtlanabilir. Editör, derginin yayın kuruluna rehberlik eder. Gönderilen yazı hakkındaki tüm bilgiler Editör tarafından sıkı bir şekilde korunmalı ve sorumlu yazar, hakemler, yayın kurulu, danışmanlar ve yayıncı dışında hiç kimseye ifşa edilmemelidir. Gönderilen bir yazının yayınlanmamış materyalleri Editör tarafından kullanılamaz.
Editör Kurulu: Makale değerlendirme sürecinde Editör tarafından görevlendirilebilirler. Editör Kurulu (EK) üyeleri etik ilkeleri kabul eder. TDAD'ın ulusal ve uluslararası saygınlığının artmasında kararlarının önemini bilirler. EK, TDAD'ın bilimsel kalitesine ve yayınlanan makalelerin özgünlüğüne dikkat eder. Akademik kaliteyi artırmak için TDAD'ın taranabileceği dizinleri (indeksleri) önerir. EK, yazarların ve okuyucuların ihtiyaçlarını karşılar. Hakem değerlendirme süreci tamamlanmışsa, makale üzerinde hakemlerle işbirliği içinde karar alır. Makale ile ilgili tüm bilgiler EK tarafından gizli tutulur. EK; intihal, suistimal, çıkar çatışması, telif hakkı ihlali gibi yayın etiği şüphesi olması durumunda Editörü bilgilendirir. Ayrıca gerektiğinde tartışma, düzeltme, açıklama, geri çekme ve özür yayınlamayı taahhüt eder.
Hakemler: Hakemler, hakemlik sürecinde etik ilkeleri kabul eder. Değerlendirme sürecini objektif olarak yürütür, destekleyici argümanlarla görüşlerini açıkça ifade eder. Ayrıca, değerlendirme sürecindeki makale ile ilgili varsa sahip oldukları kişisel bilgiyi, yayımlanmış mevcut makalelerle benzerliğini Editör’e iletir. Değerlendirme sürecinden elde edilen bilgi veya fikri gizli tutar ve kişisel çıkar için kullanmaz. Makalenin içeriğiyle bağlantılı yazar(lar), kurum(lar), materyal(ler), olası sonuç(lar) vb. ile bir çıkar çatışması/ilişkisi varsa durumu Editör’e iletir. Bu durumda hakemin makale değerlendirmesi yapmasına izin verilmez. Ayrıntılar
Hakemler için Bilgi başlığında verilmiştir.
Yazarlar: Gönderilen makalede ismi yer alan yazar(lar), araştırmaya önemli ölçüde katkıda bulunmuş olması gerekmektedir. Yazarlar, TDAD'ın etik ilkelerini kabul ederler, makale şablonunda “Kaynaklar” sayfasının altında yer alan Araştırma Verisi, Çıkar Çatışması/İlişkisi ve Yazar Katkı Oranını beyan etmelidir. Tamamen özgün bir eser yazdıklarından emin olmalıdır. Yazarlar hakemlik sürecine katılmak, kaynak listesi sunarak makaleyi geri çekmek veya hataları düzeltmekle yükümlüdür. Aynı yazıyı başka (veya birden fazla) dergiye göndermemelidirler. Yazarlar, makalenin, sağlıklı değerlendirilmesine imkan tanımak için yeterli ayrıntıya ve referans listesine yer vermelidir. Hakem değerlendirmesi sürecinde makaleyle bağlantılı olarak kullanılan veri seti, hakem(ler), EK veya Editör tarafından talep edildiğinde sorumlu yazar tarafından gönderilmelidir. Destek ve Teşekkür, Araştırma Verisi, Çıkar Çatışması ve Katkı Oranı ile ilişkili bilgiler makale son sayfasında doğru ve açık olarak belirtilmelidir. Yazarlar, sadece çalışmanın niteliğini belirlemede etkili olan yayınlara atıfta bulunmalıdır. Yayımlanan makalelerde yer alan fikirlerin sorumluluğu yazar(lar)a aittir.